5 باور غلط اما شایع در مورد ویروس کرونا
5 باور غلط اما شایع در مورد ویروس کرونا
- با اینکه آنفلونزا و کرونا هردو مشکل تنفسی ایجاد میکنند، از هم متمایز هستند.
- سرفه ی خشک، تب و خستگی مفرط سه علامت شایع مربوط به SARS-CoV-2، ویروس کرونایی است که باعث بروز بیماری کووید-19 میشود.
- اگرچه افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر بیماری حاد قرار دارند، ممکن است جوانان نیز دچار مشکلات جدی شوند.
- شستن دستها، دست نزدن به صورت و تمرین فاصله گذاری اجتماعی بهترین روش برای محافظت از خود دربرابر ویروس جدید کرونا است.
به رغم آمار روزافزون مبتلایان و مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا که توسط سازمان جهانی بهداشت منتشر میشود، هنوز هم بعضی از افراد پاندمی را جدی نمیگیرند.
دکتر جوزف م. پیر، پرفسور بالینی علوم بهداشت روانپزشکی در دانشگاه کالیفرنیا، در گفتگوی خبری اظهار داشت: «از زمان پاندمی آنفلونزا در سال 1918 که جان 50 میلیون نفر یا بیشتر را در سراسر جهان گرفت، تا به حال هیچ پاندمی در مقیاس ویروس جدیدی مانند کرونا رخ نداده بود. از آنجاییکه تعداد کمی از ما آن دوران را تجربه کرده ایم، و با توجه به پیشرفتهای علم پزشکی در قالب واکسن پیشگیری و داروهای ضد ویروس، به سختی میتوان تصور کرد که یک بیماری “شبیه به آنفلونزا” تا این حد مخرب باشد.»
درحالیکه بسیاری از مردم در تلاش برای درک عظمت کووید-19 هستند، ممکن است در تشخیص اطلاعات درست از نادرست دچار مشکل شوند.
در ادامه حقیقت 5 باور نادرست درمورد پاندمی از زبان متخصصان آورده شده است.
باور غلط 1: کرونا فرقی با آنفلونزا ندارد
آنفلونزا سالانه جان تعداد زیادی را میگیرد اما این حقیقت که برای آن واکسن داریم و آگاهی ما درمورد ویروس بیشتر است باعث میشود این بیماری بیشتر قابل درک باشد.
با این حال، اگرچه آنفلونزا و ویروس کرونا هردو مشکل تنفسی ایجاد میکنند، از هم متمایز هستند.
دکتر بروس هیرش، پزشک و دستیار استاد در بخش بیماریهای عفونی بیمارستان نورثول در نیویورک، میگوید بین ویروس کرونا و سایر بیماریهایی که در اثر ویروس ایجاد میشوند شباهتهایی وجود دارد.
هیرش در ادامه افزود: « تفاوت بین ویروس کرونا و آنفلونزا و ویروسهای شایعتری که هنوز وجود دارند این است که میدانیم ویروس کرونا به گیرنده های تحتانی مسیر هوا متصل میشود و به همین دلیل در اغلب موارد، اما نه همیشه، سرفه ی خشک به همراه تب و خستگی مفرط سه علامت شایع مربوط به ویروس کرونا هستند.»
او میگوید با اینکه سرفه ی خشک، تب و خستگی مفرط در سایر عفونتهای ویروسی هم مشاهده میشود، درد و کوفتگی عضلات ازجمله علائم بارز آنفلونزا است ولی سرماخوردگی با آبریزش بینی، گلودرد یا عطسه همراه است.
به گفته ی هیرش:«در بیماری ویروس کرونا انتظار آبریزش بینی نداریم. درد و کوفتگی عضلات در آنفلونزا شایعتر است. ممکن است در بیماری ویروس کرونا، به خصوص در مراحل آخر، فرد سرفه ی همراه با خلط داشته باشد اما طی چند روز اول سرفه ها خشک است.»
به گزارش سازمان جهانی بهداشت، آنچه باعث متمایز شدن ویروس کرونا میشود آمار مرگ و میر آن است.
اگرچه برای درک کامل نرخ مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا به زمان بیشتری نیاز داریم، تا به امروز، سازمان جهانی بهداشت آمار تلفات را نسبت به تعداد مبتلایان 3 و 4 درصد گزارش داده است.
با این حال، نسبت آمار تلفات بسته به تعداد مبتلایان واقعی کمتر خواهد بود.
درمقابل، نرخ تلفات آنفلونزای فصلی زیر 0.1% است.
هیرش میگوید: «ایده ی آسیب پذیر بودن ما به عنوان یک جامعه دربرابر یک بیماری عفونی چیز جدیدی نیست. مسئله ی جدید موج ناگهانی آن است. به نظر من، این یک مسئله ی جهانی است و همه ی ما از نظر فردی، اجتماعی، اقتصادی و بالینی تحت تاثیر آن قرار داریم. پذیرش و درونی ساختن این واقعیت چالش بزرگی است.»
باور غلط 2: ویروس کرونا فقط افراد مسن را درگیر میکند
با اینکه اکثر افراد مبتلا به ویروس کرونا دچار بیماری خفیف و بدون مشکل میشوند، سازمان جهانی بهداشت گزارش میدهد که حدود 14 درصد از مبتلایان دچار بیماری شدید میشوند و به بستری شدن نیاز دارند و 5 درصد به بخش مراقبتهای ویژه منتقل خواهند شد.
اگرچه افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیشتر در معرض خطر بیماری شدید قرار میگیرند، جوانان نیز از این وضعیت مستثنی نیستند.
درواقع، داده های مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا نشان میدهد در ایالت متحده، از بین حدود 2500 فرد مبتلا به ویروس کرونا که سنشان مشخص بود، 29 درصد بین 20 تا 44 سال سن داشتند.
هیرش که در حال حاضر به مداوای مرد 23 ساله دچار وضعیت حاد کووید-19 مشغول است، کاملا به این واقعیت آگاه است.
او میگوید: «احتمال بروز بیماری شدید در جوانان کمتر است. اما متاسفانه تعدادی از افراد زیر 60 سال (30 تا 40 سال) به این بیماری مبتلا میشوند و بعضی از آنها دچار وضعیت بحرانی میشوند و به تجهیزات تنفسی و مراقبتهای ویژه احتیاج پیدا میکنند.»
او میگوید بسیاری از بیماران جوان اضافه وزن و دیابت کنترل نشده، فشار خون بالا یا بیماری قلبی دارند. «یکی از دلایل آسیب پذیر بودن جمعیت نه تنها معاشرت با دیگر افراد، بلکه استرس زیاد، کمبود خواب و تحت کنترل نداشتن بیماریهای زمینه ای است.»
پیر اشاره میکند تمرکز گزارشات اولیه روی سالمندان و افراد دچار بیماری زمینه ای به عنوان کسانی بود که بیشتر از همه در معرض خطر مرگ ناشی از ویروس کرونا قرار دارند. این موضوع باعث شد جوانان احساس امنیت کنند و به حالت عادی به زندگی خود ادامه دهند.
به علاوه، او میگوید «گرایش به خوشبینی» (تمایل به دست کم گرفتن خطرات فردی) عامل دیگری است.
پیر گفته است: «البته چنین دیدگاهی پتانسیل انتقال کووید-19 توسط کسانی که دچار بیماری خفیف شده اند یا علامتی ندارند به افراد آسیب پذیر را نادیده میگیرد. این خودشیفتگی و در اولویت قرار دادن خود در بین جوانان طبیعی است. بنابراین عوامل زیادی باعث میشود طی مراحل اولیه ی شیوع بیماری مسری جدید خطر را نادیده بگیریم.»
باور غلط 3: تا زمان کشف واکسن هیچکاری از دست ما ساخته نیست
هیرش میگوید تولید واکسن موثر در واقع بینانه ترین حالت ممکن 12 تا 18 ماه طول میکشد. بعد از ساخت واکسن، درک میزان موثر بودن آن زمان می برد.داو گفته است:«باید برای تولید واکسن تلاش کرد اما به نظر من قطعیتی وجود ندارد که واکسن باعث پایان پاندمی شود.»
او در ادامه گفت تمرکز روی سایر داروها برای درمان احتمالی علائم ویروس کرونا و داروهایی که واکنش التهاب بدن به ویروس را تسکین میدهد نیز بسیار مهم است.
هیرش: «باید روشهای درمان را طوری مورد ارزیابی قرار دهیم که به دانش ما بیفزاید نه اینکه تمام گزینه های درمان را طوری پیش رویمان قرار دهیم که کمکی به پیشرفت ما در مراقبت از بیماران نکند. متاسفانه شاید این ویروس به آن سرعتی که امیدواریم از بین نرود و داشتن استراتژی موثر بسیار مهم است.»
باور غلط 4: این ویروس توسط انسانها ساخته شد
با اینکه ویروس کرونا که باعث بروز ویروس کرونا میشود جدید است، سایر ویروسهای کرونا (شامل ویروسهایی که باعث ابتلای افراد به سارس و مرس شدند) طی سالهای اخیر باعث بروز بیماری در انسانها شده اند.
به علاوه، هیرش میگوید بعضی ویروسها در خفاش از نظر ژنتیکی میتوانند منجر به بروز پاندمی های بعدی شوند.
هیرش گفته: «به نظر من این فکر که ویروس جدید کرونا یک سلاح بیولوژیکی است که از کنترل خارج شده یا ساخته ی بشر است نوعی مکانیزم دفاعی روانی است تا بهتر بتوانیم این پدیده را درک، قبول و تایید کنیم. باعث میشود مردم دنیا راحتتر این مشکل را درک کنند، آرامش کاذب به دست آورند و خود را دربرابر کسانی که قرار دهند که به باور آنها این ویروس را ایجاد کرده اند.»
او توضیح میدهد واقعیت امر این است که ما انسانها موجودات بیولوژیکی هستیم که در دنیا به همراه سایر موجودات بیولوژیکی زندگی میکنیم و همیشه روی آنها کنترل نداریم.
او میگوید: «خفاش ها کنار انسان و ویروس در بدن خفاش زندگی میکند. کسی که 12000 کیلومتر دورتر دچار بیماری میشود، سلامت او مستقیما به سلامت من مربوط است. این دنیایی است که باید با آن روبه رو شویم و باید این واقعیت را بپذیریم که ما با زندگی در این سیاره ی کوچک و پرجمعیت دربرابر برخی عوامل آسیب پذیر هستیم.»
اما شاید باور داشتن به تئوری توطئه ی ویروس کرونا چندان غیرطبیعی نباشد. او میگوید با اینکه اعتقاد افراد به این تئوری دلایل مختلف دارد، شواهد نشان میدهد تئوری توطئه ریشه در بی اعتمادی دارد.
پیر گفته است: «اگر افراد (براساس تجارب شخصی، باورهای سیاسی و غیره) به منابع خبری اعتماد نداشته باشند، دربرابر اطلاعات نادرست آسیب پذیر خواهند شد. البته اطلاعات نادرست زیادی در دنیا وجود دارد و تئوری توطئه در فضاهای مختلف، به خصوص فضای آنلاین، شاخ و برگ پیدا میکند.»
او در ادامه افزود: «مایلم بگویم، افرادی که نظریه پرداز این تفکر هستند درواقع بیشتر دنباله رو هستند تا نظریه پرداز. آنها اطلاعاتی را که از قبل وجود دارد براساس پیشفرض ها و جانبداری های خود دستکاری میکنند.» او توضیح میدهد با وجود اطلاعات نادرست فراوان در کنار اطلاعات موثق در فضای آنلاین، جستجو برای پاسخ به صورت آنلاین تبدیل به «سوگیری تایید» شده است.
علائم کرونا داری؟
باور غلط 5: دولت و دانشمندان حقیقت را پنهان میکنند
هیرش میگوید بی اعتمادی به نهادهای صاحب قدرت، مانند سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت، در این زمان مشکل ساز است.
او میگوید: «یکی از بهترین روشهای کنار آمدن با شرایط مراجعه به افرادی است که توانایی درک جنبه های علمی مسئله را دارند تا بتوانیم آمادگی لازم را به دست آوریم و از خود و کشورمان محافظت کنیم.»
درعوض، تصمیم میگیرند باور کنند رسانه کمر به تشدید ترس بسته تا جو اقتصاد را به دلایل سیاسی به هم بزند. با این حال، پیر اشاره میکند تئوری توطئه لزوما مختص یک جبهه ی خاص نیست.
او میگوید: «همه ی ما نوعی گرایش شناختی نسبت به ارزیابی میزان خطر داریم: درست همانطور که گاهی بیش از حد نسبت به یک مسئله نگران میشویم (مانند ترس از رویدادهای نامکرر ولی فاجعه بار مثل سقوط هواپیما)، تحت بعضی شرایط خطر را نادیده میگیریم (مانند ویروس کرونا).»
او افزود با در نظر گرفتن انشعاباتی که در اثر فاصله گذاری جدی اجتماعی در اقتصاد به وجود آمده، به صورت نظری میتوان گفت درواقع واکنش ما به کووید-19 بسیار زیاد است.
پیر گفت: «دانشمندان سلامت جمعی، متخصصان اپیدمی و بیماریهای مسری بر سر این موضوع توافق دارند که برای صاف شدن منحنی و به حداقل رسیدن تاثیر ناشی از کووید-19، به خصوص آمار تلفات فاجعه بار خواهد بود.»
اگر این دیدگاه و احتمال رسیدن آمار تلفات به آنفلونزای سال 1918 را بپذیریم، پس ملحق شدن به جبهه ی کسانی که بیش از حد به این ویروس واکنش نشان میدهند چندان دور از عقل نیست.
پیر میگوید:« اما واقعیت این است که هرچه این فاصله گذاری اجتماعی بی سابقه بیشتر طول بکشد، تاثیر زیان بارتری روی اقتصاد خواهد داشت. احتمالا نحوه ی ایجاد تعادل بین خطر کشتار انبوه دربرابر خطر فاجعه ی اقتصادی چیزی است که در آینده بحث های زیادی پیرامون آن خواهیم شنید.»
در بعضی از موارد، تئوری های توطئه از گسترش عمدی اطلاعات نادرست یا عدم گسترش اطلاعات نشات میگیرد.
پیر میگوید: «انتشار اطلاعات نادرست یکی از ابزارهای شناخته شده ی سیاسی است که از گذشته تا به امروز با نام رژیم های مقتدر مانند روسیه گره خورده است… اما در سراسر دنیا، به منظور دستیابی به اهداف سیاسی به کار گرفته میشود. بعضی میگویند نیت از انجام اینکار این است که مردم نه تنها به نهادهای موثق بلکه نسبت به خود مفهوم واقعیت و اعتماد، بی اعتماد شوند به طوری که ما امروز در دنیای “فراواقع” زندگی میکنیم.»
به علاوه، او میگوید باور به اینکه ورای رویدادهای جهان حقیقتی نهفته است برای مردم جذابیت دارد.
پیر افزود: «وقتی کسی فکر میکند برخلاف بقیه ی ما انسانهای نادان به یک حقیقت مخفی دست پیدا کرده، به رضایتی میرسد که روانشناسان آن را “نیاز به خاص بودن” می نامند. روایتهای خیالی اغلب جذابتر از واقعیت دنیای مادی یا این حقیقت است که رویدادها، به خصوص اتفاقات وحشتناک، اغلب بدون دلیل مشخص رخ میدهند.»
ایمنی مقابل ویروس کرونا
برای محافظت از خود اقدام کنید
هیرش از مردم میخواهد به توصیه های متخصصان مثل شستن مرتب دستها، دست نزدن به صورت و تمرین فاصله گذاری اجتماعی گوش کنند.
با این حال، از آنجایی که ویروس کرونا زمانی منجر به بروز شدیدترین حالت بیماری میشود که بدن سالم نیست و در وضعیت پیش از التهاب قرار دارد، کنترل سلامتی نیز بسیار مهم است.
هیرش میگوید: «اگر ما جمعیت سالمتری بودیم، مقاومت بیشتری نسبت به این ویروس و سایر انواع بیماریها نشان میدادیم. به باور من در این صورت میزان افرادی که دچار بیماری حاد میشدند و به مراقبت و تجهیزات زیاد نیاز داشتند، بیمار میشدند و ویروس را به مدت طولانی تر انتقال میدادند، کاهش می یافت.»
او پیشنهاد میکند از این فرصت برای شروع ورزش و رژیم غذایی، داشتن خواب کافی و پیدا کردن روشهایی برای کاهش استرس استفاده کنیم. اگر دچار بیماری مزمن هستید، تا جای ممکن برای کنترل آن تلاش کنید.
هیرش میگوید اگر به تئوری توطئه درمورد ویروس کرونا باور دارید یا نه، واقعیت تحت درمان قرار دادن بیماران مبتلا به کرونا ثابت میکند که ویروس جدید کرونا مثل آوار روی زندگی جمعیت فرود آمده است.
او گفت: «چیزی که درمورد تجربه ی کار کردن در بیمارستان، نگرانی بابت تمام شدن ماسک، دستکش و تجهیزات تست طی چند هفته ی آینده آزاردهنده است این است که بعضی از افراد این واقعیت را نمیپذیرند و برای دفاع از دیدگاههای خود باورهای غلط را ترویج میدهند. این رفتار به همه ی ما آسیب میزند. یکی از چالشهای این ویروس این است که عاقلانه خودمان، میرا بودن و آسیب پذیر بودنمان در این دنیا را بپذیریم و بپذیریم که سلامت ما به سلامتی همسایه های جهانی مان در این سیاره بستگی دارد.»
بیشتر بخوانید :
تازهترین سوالوجوابها دربارهی ویروس کرونـا