در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گیاه دارویی اترج و هر آنچه نیاز هست در این خصوص بدانید می پردازیم.
گیاه دارویی اترج : فواید، مضرات و طرز استفاده
مجله سلامت پی جو - اترج، یکی از قدیمیترین و البته معمولاً ناشناختهترین انواع مرکبات است که خیلی از افراد اطلاعات کافی درباره خواص این میوه را ندارند. این میوه، خواص دارویی و درمانی زیادی در طب سنتی دارد که بسیاری از ما ممکن است آن را نادیده بگیریم. به علت عدم شناخت کامل از خصوصیات و ویژگیهای این میوه شگفتانگیز، قرار است در این مقاله به بررسی اترج و عرق اترج بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات جالبی را درباره این میوه فوقالعاده به دست آورید.
گیاه دارویی اترج چیست؟
گیاه دارویی اترج که در طب سنتی ایرانی به نامهای بالنگ، بادرنج و باذرنج شناخته میشود، در دیگر زبانها نیز نامهای مختلفی دارد. به عنوان مثال، در یونانی به آن "مارسیسقا"، در سریانی به "اطروغا"، در زبان مصری به "ریحان النعنع" و در هندی به "بجوژه" معروف است.
اترج دارای یک پوست زرد که در آغاز گرم و در انتها خشک است، در حالی که میوه آن دارای مزاج سرد و تر است. از نظر گیاهشناسی، اترج به عنوان یک درختچه نامنظم شکل است و برگهای آن با اختلاف کمی شبیه به سایر انواع مرکبات هستند. این درختچه دارای اندازه بزرگ با خارهای کوتاه و برگهای معطر و مستطیلی است. گلهای آن به صورت خوشهای یا دستهای محوری و معطر هستند و گلبرگهایشان در سطح درونی سفید و در سطح بیرونی مایل به ارغوانی هستند.
میوه اترج بیضوی تا مستطیل شکل است و در انتها دارای نوک برجسته میباشد. این میوه دارای پوستی ضخیم، ناهموار و بسیار معطر است و در زمان رسیدن به رنگ زرد کم میشود.
از اشکال مختلفی از اترج مانند عرق اترج، میوه خشک شده اترج، مربا و غیره بهرهگیری میشود که هرکدام دارای مزایای درمانی و کاربردهای خاص خود هستند.
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
ارزش غذایی گیاه دارویی اترج
ارزش غذایی اترج برای هر 100 گرم به شرح زیر است:
- قند: 4 گرم
- کربوهیدرات: 20 گرم
- چربی: 22 گرم
- پروتئین: 1 گرم
به عنوان یک منبع از کربوهیدرات و چربی، اترج ممکن است انرژی مورد نیاز برای بدن فراهم کند. همچنین، حضور مقادیر کمی پروتئین در اترج نیز این میوه را به یک منبع معتدل از پروتئین تبدیل میکند.
فواید گیاه دارویی اترج
اترج یکی از میوههایی است که خواص درمانی و بهداشتی فراوانی دارد. در زیر به برخی از این خواص اشاره خواهیم کرد:
- ضد اسهال و تهوع: عرق اترج معمولاً برای رفع اسهال و تهوع مصرف میشود.
- رفع عطش و سکسکه: مصرف عرق اترج میتواند عطش را کاهش داده و از سکسکه آسایش بخشد.
- افزایش ویتامین C در بدن: این میوه حاوی ویتامین C است که برای سلامتی پوست، سیستم ایمنی و سلامتی عمومی بسیار حائز اهمیت است.
- ضد درد و گرفتگی اسپاسم: عرق اترج میتواند در کاهش درد و گرفتگی اسپاسمی که در معده و رودهها اتفاق میافتد، مؤثر باشد.
- تقویت قلب: مصرف منظم اترج میتواند به تقویت عضلات قلب کمک کرده و احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
- کاهش التهاب: مصرف عرق اترج میتواند به کاهش التهابهای بدن کمک کند و به طور مؤثر در درمان برخی از بیماریها مانند التهابات مفاصل و غیره کاربرد داشته باشد.
- تصفیه خون: عرق اترج خواص تصفیهکننده خون دارد و میتواند به تنظیم فشار خون و پیشگیری از برخی از بیماریهای خونی کمک کند.
- مفید برای طحال: مصرف اترج میتواند به سلامتی و عملکرد طحال کمک کند و مشکلات مرتبط با آن را بهبود بخشد.
- ضد یرقان و کوفتگی: عرق اترج میتواند در درمان یرقان و کوفتگی مؤثر باشد.
- مواد مغذی و آنتیاکسیدان: اترج حاوی مواد مغذی مانند کاروتنوئیدها و آنتیاکسیدانهایی است که در جلوگیری از ابتلا به برخی از بیماریها و حفظ سلامتی بسیار مؤثر است.
این تنها برخی از خواص اترج هستند و بسیاری دیگر از مزایای این میوه هنوز هم مورد بررسی و تحقیق قرار دارند.
کاربردهای گیاه دارویی اترج
اترج به عنوان یک میوه با خواص درمانی و بهداشتی بسیار متنوع، در مصارف مختلف بهرهمند است. روغن اترج، با طبیعت گرم و خشک خود، میتواند در درمان مواردی مانند بیحسی، فلجی، لقوه، رعشه و درد مفاصل، سیاتیک، امراض سرد عصبانی و درد کلیه و مثانه مفید باشد. همچنین، قسمتهای مختلف این میوه نیز به عنوان داروهای طبیعی برای مواردی مانند فلجی و درد مفاصل مورد استفاده قرار میگیرند.
ضماد پخته از میوه بالنگ در سرکه نیز برای درمان درد مفاصل، نقرس و ورمهای مختلف از جمله کاربردهای این میوه است. در کشور هند، از ریشه اترج به عنوان ضد کرم و ضد یبوست مزاج استفاده میشود و برای مواردی مانند سنگ مثانه نیز مفید است. همچنین، شکوفه، جوانه و میوه اترج نیز به عنوان محرک، قابض و مقوی معده و همچنین خنککننده و قابض استفاده میشوند. در کل، اترج به عنوان یکی از میوههای با ارزش با خواص درمانی و بهداشتی بیشمار، در طب سنتی و استفادههای روزمره مردم مختلف جایگاه ویژهای دارد.
مضرات گیاه دارویی اترج
مانند سایر گیاهان دارویی، استفاده بیش از حد از اترج ممکن است برای بدن مضر باشد؛ بنابراین، توصیه میشود مصرف آن را در حد معقول نگه دارید. همچنین، باید توجه داشت که مصرف اترج برای کودکان کمتر از یک سال ممنوع است. افرادی که دچار بیماری یبوست هستند نیز باید از مصرف این محصول پرهیز کنند، زیرا مصرف آن ممکن است وضعیت بیماری را تشدید کند.
باید توجه داشت که هضم پوست اترج برای معده بسیار سنگین است و ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود. به همین دلیل، بهتر است این میوه را به صورت مربا مصرف کنید تا هضم آن راحتتر باشد. در نهایت، در مصرف هر گیاه دارویی، از جمله اترج، حتماً بهتر است با یک متخصص یا پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که مصرف آن برای شما مناسب است و هیچ تداخلی با داروهای دیگر یا وضعیت سلامتی شما ایجاد نمیشود.
همچنین برای جست و جو در خصوص پزشکان طب سنتی و مراکز مرتبط به آن در اردبیل می توانید به این لینک رجوع کنید: پزشکان متخصص طب سنتی در اردبیل
طریقه مصرف گیاه دارویی اترج
اترج را میتوان به صورت مختلف مصرف کرد. این محصول را بر اساس نسخه متخصص میتوان به صورت دمنوش، عصاره یا عرق مصرف کرد. از آن در غذاهای آسیایی و مدیترانهای، طب سنتی، عطرسازی و آداب و رسوم مذهبی استفاده میشود.
با توجه به دسترسی نسبتاً دشواری به این محصول در بازار، معمولاً متخصصان طب سنتی عرق اترج را پیشنهاد میدهند. پوست خشک شده این گیاه دارویی را نیز به صورت پودر در آورده و از آن به عنوان طعمدهنده در ماست و غذا استفاده میکنند. همچنین، از پوست آن برای تهیه مربا و ترشی نیز استفاده میشود.
در نهایت، در صورتی که به دنبال تهیه اترج هستید، میتوانید به فروشگاههای عطارسرا مراجعه کرده و میوه یا پوست خشک شده اترج را تهیه کنید و از آن برای مصرف بهره ببرید.
جمع بندی
اترج، میوه ای معطر و خوشبو با خواص دارویی فراوان است. این میوه سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها است که فواید بسیاری برای سلامتی بدن دارد. با این حال بهتر است قبل از مصرف هر گونه گیاه دارویی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه دارویی برگ چنار و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "خواص گیاه دارویی برگ چنار در طب سنتی" نیز مطالعه نمایید.