کاردرمانی چیست و کاردرمانگر کیست؟ درباره کاردرمانی بیشتر بدانید
کاردرمانی چیست؟
کاردرمانی به معنی درمان به وسیله کار و فعالیت می باشد. کاردرمانی یکی از شاخه های توانبخشی می باشد؛ که به عنوان یک رشته کل نگر تمامی ابعاد روحی، روانی و جسمی یک بیماری و تاثیرات جانبی مختلفی که بر روی عملکرد فردی و اجتماعی بیمار می گذارد را در نظر می گیرد. با ارائه تکنیک های درمانی مناسب، ضمن توجه به علائق مراجع به درمان اختلالات در حیطه های جسمانی و روانی در مقاطع سنی مختلف می پردازد. فرد را از وابستگی خارج کرده و به سوی انجام فعالیت های مستقل روزانه یاری می دهد. به عبارتی دیگر کاردرمانی رشته ای است که رویکرد های درمانی را در 3 سطح: جسم ، ذهن و روان ؛ در قالب فعالیت هدفمند و معنادار ارائه می دهد.
کاردرمانگر کیست؟
کاردرمانگر کمک می کند تا افرادی که دارای مشکل و ناتوانایی های جسمانی می باشند بتوانند به طور مستقل به زندگی خود ادامه دهند و حتی توانایی کار کردن را نیز پیدا کنند تا درآمد کسب کنند و زندگی خود را اداره نمایند. حوزه فعالیت کاردرمان در دو زمینه روانی و جسمانی می باشد. او تمامی ابعاد یک بیماری و تأثیرات جانبی آن را به روی زندگی شخصی و اجتماعی فرد را در نظر گرفته و با ارائه تکنیکهای درمانی مناسب، ضمن در نظر گرفتن علائق و انگیزه فرد، او را به سوی فعالیت روزانه مستقل یاری می دهد.
متخصصان کار درمانی با تسلط کافی بر علوم مختلف فیزیولوژیکی، آناتومیکی و روانشناختی، یک برنامه جامع درمانی را به بیماران ارائه میدهند؛ یعنی در کاردرمانی، تمرکز درمان فقط روی بیماری نیست، بلکه تمامی ابعاد زندگی فرد، مورد بررسی قرار میگیرد.
در واقع هدف کاردرمانی به حداقل رساندن ناتوانی های یک معلول، استفاده ی بهینه از توانمندی های باقیمانده و کمک به او برای کسب حداکثر میزان توانمندی و استقلال فردی در تمامی حیطه های زندگی می باشد. کاردرمانگر باید در تمامی مراحل زندگی بیمار به صورت فعال انجام وظیفه نماید: از انجام فعالیت های روزانه، تفریح تا آموزش زندگی اجتماعی، مهارت های مختلف، یافتن شغل و …
کاردرمانگر در فرآیند کاری خود از انواع ورزش های فیزیکی، ابزارهای مختلف، نرم افزارهای کامپیوتری و … استفاده می کنند. گاهی نیز کاردرمانگرهای خلاق به طراحی و ایجاد وسایل، ابزارها و نرم افزارهای لازم که وجود ندارد ولی مورد نیاز است، می پردازند.
کاردرمانگر ممکن است فقط با گروه سنی یا گروه بیماران خاصی کار کنند. مثلا گروهی از آنان فقط در مدارس، توانائیهای دانش آموزان را بررسی کرده و با درمان و یا ایجاد تغییرات لازم، به آنها در شرکت حداکثری در برنامه ها و فعالیتهای مدرسه کمک می کنند. گروهی نیز ممکن است فقط با معتادان یا بیماران روانی کار کنند.
وظایف کاردرمانگر چیست؟
- معالجه اختلالات روانی و جسمانی
- تهیه و تدوین برنامه جامع درمانی
- آموزش کارهای مختلف از جمله پوشیدن لباس، آشپزی، غذاخوردن، استفاده از کامپیوتر و … به بیماران
- آموزش حرکات و تمرین های مختلف به بیماران
- استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری موجود در جهت پیشرفت بیماران در حل مسایل، تصمیم گیری، حافظه، هماهنگی و …
- آموزش شیوه استفاده از وسایل کمک حرکتی مانند صندلی چرخ دار و … به بیماران ناتوان جسمی
- آموزش شیوه زندگی اجتماعی به بیماران (از جمله شیوه خرید، استفاده از وسایل نقلیه عمومی، زمان بندی، بودجه بندی و …)
- کمک به درمان انواع بیماران از جمله معتادان و بیماران افسرده
- بررسی محیط خانه و کار بیمار و متناسب سازی آنها با نیازهای بیمار
- آموزش خانواده، همکاران و کارفرماهای بیماران درباره نحوه ایجاد ارتباط و مراقبت از آنها
- برنامه ریزی و ارزیابی دقیق میزان پیشرفت بیماران در فرآیند درمان
هدف کاردرمانی چیست؟
هدف اصلی کاردرمانی کمک به فرد برای افزایش احساس کارآمدی وبهبود وضعیت فرد با توانبخشی و بالا بردن توانمندی های فرد برای افزایش استقلال و تطابق در محیط اجتماعی است. این هدف با کمک سایر اعضای تیم توانبخشی مثل فیزیوتراپیست، گفتاردرمانگر، بینایی سنج، شنوایی سنج و تیم درمان مثل پزشک، روانشناس، پرستار و .. می تواند انجام شود. که با توجه به شرایط و توانمندی های مراجع صورت می گیرد.
چه کسانی به کار درمانی نیاز دارند؟
به علت گستردگی فعالیت ها و خدمات کار درمانی مراجعین کاردرمان حیطه های سنی مختلف از نوزادان، کودکان و… تا سالمندان با اختلالات متفاوت را ممکن است شامل شود. به طور خلاصه شاید بتوان گفت تمامی افرادی که نیازمند دستیابی به استقلال در عملکرد های خود هستند به کاردرمانی مراجعه می کنند.
اینکه چه افرادی به کاردرمانی نیاز دارند در واقع همان حیطه ی فعالیت کاردمانی می باشد که بخشی از آن به شرح زیر است:
الف) اختلالات جسمی
- اختلالات جسمی کودکان شامل تاخیر حرکتی، الگوهای حرکتی نادرست، دررفتگی مادرزادی ران، گردن کجی و …
- اختلالات نورولوژیک بزرگسالان شامل پارکینسون، ام اس، سکته مغزی و…
- اختلالات ارتوپدی شامل ضایعات تاندونی، سوختگی ها، بیماری های روماتیسمی و…
ب) اختلالات ذهنی کودکان
- نظیر اختلالات توجه و تمرکز، اختلالات یادگیری، بیش فعالی، مشکلات حافظه، مشکلات شناختی و…
ج) اختلالات روانی
- اختلالات کودکان مانند مشکلات رفتاری، هذیان و بی قراری، اسکیزوفرنی دوران کودکی، فوبیا و …
- اختلالات بزرگسالان نظیر اسکیزوفرنی، سوءمصرف مواد، سالمندی، اختلالات خلقی و…
در واقع مشکلات افرادی که به کاردرمانی مراجعه می کنند دامنه وسیعی را در برمی گیرد و می تواند حاصل عوامل مختلفی از جمله یک صدمه یا تصادف، تعارض یا فشار روانی، بیماری جسمی، اختلال عاطفی و یا تاخیر رشدی و اختلالات مادرزادی باشد.
خدمات کاردرمانی از دوره کوتاه مدت مراقبت در دوران حاد بیماری تا توانبخشی در دوره های جبرانی و تطابقی طولانی مدت را شامل می شود.
مراکز کاردرمانی شیراز ، مرکز تخصصی کاردرمانی شیراز ، بهترین کلینیک کاردرمانی شیراز ، کاردرمانی در منزل در شیراز و... همگی در لیست مراکز کار درمانی در شیراز پی جو قابل جستجو می باشد حتما صفحه مشتریان ویژه پی جو و شرح خدمات آنها را مشاهده فرمایید.
کاردرمانی کودکان
کودکان هم در زمینه های جسمی و هم در حوزه های روانشناختی از کاردرمانی استفاده می کنند. مشکلات جسمی کودکان معمولا شامل اختلالاتی مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، مشکلات تاخیر حرکت، مشکلات تعادلی، بیماری های عصبی-عضلانی، الگوهای حرکتی مشکل دار، عوارض حرکتی بیماری های متابولیک، در رفتگی مادرزادی ران، هیپوتونی، کجی مادرزادی گردن و .. می باشد.
اختلالات ذهنی که کودکان برای آن از این خدمات استفاده می کنند شامل اختلالاتی مانند اوتیسم، مشکلات رفتاری، اختلالات یادگیری، کم توانی ذهنی، تاخیرهای رشدی، مشکلات شناختی و ... است. خیلی اوقات در کاردرمانی به طور همزمان بر روی مشکلات ذهنی و جسمی فرد کار می شود. به طور مثال کودک مبتلا به اوتیسم در زمینه مشکلات شناخت و تکلم و همچنین در بهبود کارکردهای حرکتی می تواند از این خدمات دریافت کند.
کاردرمانی بزرگسالان
حیطه های جسمی اختلالات بزرگسالان شامل اختلالات نورولوژیک است که بیماری های سکته مغزی، ام اس، پارکینسون، ضربه مغزی، اختلالات مخچه، ضایعات مغزی، بیماری های پیشرونده سیستم اعصاب را دربرمی گیرد.
همچنین مشکلات ارتوپدی از جمله ضایعات تاندونی و بافت همبند، محدودیت های حرکتی، ضعف عضلات اندام فوقانی در این دسته قرار می گیرد. اختلالات روانی بزرگسالان که می توانند از این خدمات بهرمند شوند، شامل اختلالات اسکیزوفرنیا، افسردگی، دو قطبی، اختلالات شخصیت، اختلالات اضطرابی، سومصرف مواد، و دمانس ها می باشد.