در ادامه ۶ خاصیت شاهدانه برای سلامتی آمده که از نظر علمی اثباتشده است.
۱. شاهدانه بینهایت مغذی است
شاهدانه که از نظر فنی جزء مغزها است، خیلی مغذی است. این بذر طعم آجیلمانند ملایمی دارد و اغلب به آن قلب کنف اطلاق میشود.
شاهدانه حاوی بیش از ۳۰ درصد چربی است، و بهطور استثنایی سرشار از ۲ اسید چرب ضروری، اسید لینولئیک (امگا۶) و آلفا لینولنیک اسید (امگا۳) است.
همچنین حاوی اسید گاما لینولنیک است، که با فواید مختلف سلامتی در ارتباط است.
بذر کتان یک منبع فوقالعاده برای پروتئین است، چون بیش از ۲۵ درصد کل کالری آن از پروتئین باکیفیت است.
این بهطور قابل توجهی بیشتر از خوراکیهای مشابه مانند بذر چیا و بذر کتان است، که حدود ۱۶ تا ۱۸ درصد پروتئین فراهم میکنند.
همچنین شاهدانه منبعی فوقالعاده برای ویتامین E و مواد معدنی از قبیل فسفر، پتاسیم، سدیم، منیزیم، گوگرد، کلسیم، آهن و روی است.
میتوان شاهدانه را بهصورت خام، پخته، و برشته مصرف کرد. روغن بذر کنف نیز بسیار سالم است، و حداقل ۳۰۰۰ سال است که در چین به عنوان خوراکی/ دارو استفاده میشود.
بهطور خلاصه: شاهدانه سرشار از چربیهای سالم و اسیدچربهای ضروری است. همچنین منبعی فوقالعاده برای پروتئین است و حاوی مقادیر زیادی ویتامین E، فسفر، پتاسیم، سدیم، منیزیم، گوگرد، کلسیم، آهن، و روی است.
۲. شاهدانه میتواند خطر بیماری قلبی را کاهش دهد
بیماری قلبی قاتل شمارهی ۱ در سراسر جهان است.
جالب است بدانید که خوردن شاهدانه میتواند خطر بیماری قلبی را از طریق مکانیسمهای مختلف کاهش دهد. شاهدانه حاوی مقادیر زیادی آمینواسید آرژنین است که برای تولید اکسید نیتریک استفاده میشود.
اکسید نیتریک یک مولکولی گازی است که باعث گشاد شدن رگهای خونی و آرام شدن آنها میشود، که این منجر به فشار خون پایینتر و کاهش خطر بیماری قلبی میشود.
در یک پژوهش بزرگ که شامل بیش از ۱۳۰۰۰ نفر بود، افزایش دریافت آرژنین با کاهش میزان پروتئین واکنشی سی در ارتباط بود. پروتئین واکنشی سی یک نشانهی تورمزا است که با بیماری قلبی در ارتباط است.
اسید گاما لینولنیک موجود در شاهدانه نیز با کاهش تورم در ارتباط است، که ممکن است خطر بیماریهایی مانند بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
به علاوه، پژوهشهای حیوانی نشان میدهد ممکن است شاهدانه یا روغن شاهدانه فشار خون را پایین بیاورد، خطر ایجاد لختهی خون را کاهش دهد و به بهبود قلب بعد از حملهی قلبی کمک کند.
بهطور خلاصه: شاهدانه منبعی فوقالعاده برای آرژنین و اسید گاما لینولنیک است، که با کاهش خطر بیماری قلبی در ارتباط است.
۳. ممکن است شاهدانه و روغن آن برای اختلالات پوستی مفید باشد
ممکن است اسیدهای چرب روی واکنشهای ایمنی بدن تاثیر بگذارند.
شاید این با توازن اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ در ارتباط باشد.
از خواص شاهدانه این است که منبع خوبی برای اسیدهای چرب ضروری و غیراشباع چند پیوندی است. این بذر تقریبا نسبت ۳: ۱ امگا ۶ به امگا۳ را دارد، که نسبتی بهینه محسوب میشود.
پژوهشها نشان دادهاست دادن روغن شاهدانه به آدمهایی که اگزما دارند، میتواند میزان اسیدهای چرب ضروری را در خون بهبود ببخشد.
همچنین ممکن است خشکی پوست را تسکین دهد، خارش را بهبود ببخشد و نیاز به داروهای پوستی را کاهش دهد.
بهطور خلاصه: از خواص شاهدانه باید گفت که سرشار از چربیهای سالم است. این بذر نسبت ۳: ۱ امگا۶ به امگا۳ را دارد، که ممکن است برای بیماریهای پوستی مفید باشد. در برخی موارد، این میتواند اگزما و علائم آزاردهندهی آن را تسکین دهد.
۴. شاهدانه منبعی فوقالعاده برای پروتئین گیاهی است
حدود ۲۵ درصد کالری موجود در شاهدانه از پروتئین گرفته میشود، که درصد نسبتا بالایی است.
در واقع، از نظر وزن، میزان پروتئین شاهدانه مشابه گوشت گاو و بره است. ۳۰ گرم شاهدانه، یا ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری، حدود ۱۱ گرم پروتئین فراهم میکند.
همچنین شاهدانه یک منبع کامل برای پروتئین محسوب میشود، که یعنی تمام آمینو اسیدهای ضروری را فراهم میکند. آمینو اسیدهای ضروری در بدن تولید نمیشود و باید از رژیم غذایی دریافت شود.
منابع کامل پروتئین در قلمرو گیاهان بسیار نادر است، چون اغلب گیاهان فاقد آمینو اسید لیزین هستند. کوینولا نمونهای دیگر از یک منبع کامل پرونتئین گیاهی است.
شاهدانه حاوی مقادیر چشمگیری آمینو اسیدهای متیونین و سیستئین، و نیز میزان زیادی آرژنین و گلوتامیک اسید است.
هضمشوندگی پروتئین کنف نیز بسیار خوب است – بهتر از پروتئینهای بسیاری از غلات، مغزها، و حبوبات است.
بهطور خلاصه: حدود ۲۵ درصد کالریهای شاهدانه از پروتئین است. شاهدانه حاوی تمام آمینواسیدهای ضروری است، که باعث میشود منبعی کامل برای پروتئین باشد.
۵. ممکن است شاهدانه علائم سندروم پیش از قاعدگی و یائسگی را کاهش دهد
ممکن است تا ۸۰ درصد زنان در سن باروری از علائم جسمانی و هیجانی ناشی از سندروم پیش از قاعدگی رنج ببرند.
به احتمال زیاد این علائم ناشی از حساسیت به هورمون پرولاکتین است.
اسید گاما لینولنیک، که در شاهدانه یافت میشود، پروستاگلاندین E۱ تولید میکند، که اثرات پرولاکتین را کاهش میدهد.
در پژوهشی دربارهی زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی، مصرف ۱ گرم اسیدهای چرب ضروری (شامل ۲۱۰ میلیگرم اسید گاما لینولنیک) در روز به کاهش چشمگیر در علائم انجامید.
پژوهشهای دیگر نشان دادهاست روغن گل پامچال (گل مغربی)، که سرشار از اسید گاما لینولنیک است، میتواند برای زنانی که درمانهای دیگر سندروم پیش از قاعدگی برایشان نتیجه ندادهاست، تاثیر زیادی در کاهش علائم داشتهباشد.
این روغن درد و حساسیت پستان، افسردگی، زودرنجی و احتباس مایعات ناشی از سندرم پیش از قاعدگی را کاهش میدهد.
چون شاهدانه سرشار از اسید گاما لینولنیک است، پژوهشهای مختلف نشان دادهاست شاهدانه میتواند علائم یائسگی را نیز کاهش دهد.
ساز و کار دقیق شاهدانه مشخص نیست، اما این فرض وجود دارد که اسید گاما لینولنیک موجود در آن میتواند عدم توازن هورمونی، و تورم ناشی از یائسگی را برطرف کند.
بهطور خلاصه: ممکن است شاهدانه علائم ناشی از سندروم پیش از قاعدگی را کاهش دهد، و نیز شاید تاثیری مثبت روی علائم یائسگی داشتهباشد.
۶. شاهدانه کامل میتواند به گوارش کمک کند
فیبر بخشی ضروری از رژیم غذایی است و با سلامت بهتر دستگاه گوارش در ارتباط است.
شاهدانه کامل منبع خوبی برای فیبر محلول و نامحلول است.
فیبر محلول مادهای ژلمانند در روده ایجاد میکند، و منبعی ارزشمند از مواد مغذی برای باکتریهای گوارشی سودمند است، و ممکن است جهشهای ناگهانی قند خون، و میزان کلسترول را کاهش دهد.
فیبر نامحلول حجم مدفوع را زیاد میکند و ممکن است برای عبور خوراکی و مواد زائد از روده مفید باشد. مصرف فیبر نامحلول با کاهش خطر دیابت در ارتباط است.
با این حال شاهدانه پوستکنده حاوی فیبر خیلی کمی است، چون پوستهی آن که سرشار از فیبر است جدا شدهاست.
بهطور خلاصه: شاهدانه کامل حاوی مقادیر زیادی فیبر محلول و نامحلول است، که برای سلامت گوارش مفید است. شاهدانه بدون پوست پوستهی سرشار از فیبر را ندارد و برای همین حاوی فیبری کمی است.
پیام اصلی
هرچند شاهدانه تا قبل از زمانهای اخیر محبوبیتی نداشتهاست، اما یک خوراکی مهم قدیمی است و آدمها اکنون ارزش غذایی فوقالعادهی آن را درک میکنند.
شاهدانه سرشار از چربیهای سالم، پروتئین باکیفیت و مواد معدنی مختلف است.
با این حال، ممکن است پوستهی شاهدانه حاوی مقدار ناچیزی(کمتر از ۰.۳ درصد) تتراهیدروکانابینول یا همان ترکیب فعال در ماری جوآنا باشد. آدمهایی که به شاهدانه اعتیاد داشتهاند شاید بخواهند از مصرف کنف یا بذر آن به هر صورتی خودداری کنند.
در کل، شاهدانه بینهایت سالم است و ممکن است فقط یکی از چند ابرخوراکی باشد که واقعا سزاوار شهرتشان هستند.